Βιοηθική: Το μέλλον για το οποίο κανείς δεν μαθαίνει να σκέφτεται

Βιοηθική: Το μέλλον για το οποίο κανείς δεν μαθαίνει να σκέφτεται

Ευθύμιος Ραφαήλ Αγγελής*

Είναι η βιοηθική μια λέξη με την οποία μόνο μερικοί περίεργοι πολίτες που δεν βρίσκουν να αφιερώσουν τον χρόνο τους σε κάποιο πιο φλέγον και αναγκαίο ζήτημα μπορούν να ασχοληθούν;

Καθώς οι πανελλήνιες φτάνουν για μια ακόμα φορά στο τέλος τους, και εν μέσω της πανδημίας του κορονοϊού, ποιος μαθητής άραγε θα ασχοληθεί με το περιεχόμενο της λέξης Βιοηθική; Οι  “μεγάλοι” σίγουρα δεν θα πάρουν στα σοβαρά οποιονδήποτε αναφέρει αυτήν την λέξη.

Η απάντηση, αν υπάρχει, θα είναι τουλάχιστον ειρωνική, κάτι το οποίο όμως είναι λογική  συνέπεια της δυσκολίας να προσπαθήσεις να συζητήσεις με έναν μαθητή που κουβαλάει στους ώμους του το βάρος τον εξετάσεων για ζητήματα όπως το εάν αποτελεί η ανακάλυψη ενός γονιδίου πνευματική ιδιοκτησία.

Οι  “μικροί “ από την άλλη, εννοώντας του μαθητές γυμνασίου, θα κατανοούσαν με δυσκολία το περιεχόμενο αυτής της μυστήριας λέξης εάν και δεν αποκλείεται να υπάρχουν εξαιρέσεις. Βιοηθική λοιπόν.

Και επανερχόμαστε σε ένα μάλλον πιο ρεαλιστικό σενάριο, αυτό των μαθητών δευτέρας και πρώτης Λυκείου, μαθητών που έχουν την ωριμότητα καθώς και τον χρόνο ενασχόλησης με μια τόσο επίκαιρη, ενδιαφέρουσα και κρίσιμη θεματική.

Εγώ, όντας μαθητής της γενιάς του 2003, έχοντας μπει στον πειρασμό να εξερευνήσω τις πτυχές του κλάδου αυτού της φιλοσοφίας που ασχολείται με ζητήματα ηθικής φύσεως σχετικά με την Βιολογία, την Ιατρική, την γενετική μηχανική κ.α, καθώς και μετά από ενασχόληση μου μέσω του ομίλου υγείας του σχολείου μου με τον Πανελλήνιο Διαγωνισμό Βιοηθικής του οποίου την διοργάνωση έχει αναλάβει η Εθνική Επιτροπή Βιοηθικής (Ε.Ε.Β) μπήκα στην διαδικασία να μελετήσω και να ασχοληθώ με το θέμα.

Σε ατομικό επίπεδο οι πληροφορίες και οι γνώσεις που μπορεί κάποιος να αποκομίσει μέσω του διαδικτύου ενδεχόμενος θα χαρακτηρίζονταν ως «ιδανική λύση» για κάποιον μαθητή που απλά έχει αρκετή περιέργεια.

Όμως, είναι η βιοηθική μια λέξη με την οποία μόνο μερικοί περίεργοι πολίτες που δεν βρίσκουν να αφιερώσουν τον χρόνο τους σε κάποιο πιο φλέγον και αναγκαίο ζήτημα μπορούν να ασχοληθούν;

Μολονότι στους περισσότερους φαίνεται κάτι απόμακρο, η ενασχόληση του μέσου πολίτη με την βιοηθική είναι πιο επίκαιρη και αναγκαία από ποτέ.

Σκεπτόμενοι την περίπτωση της νόσου COVID-19 είμαστε σε θέση να κατανοήσουμε την σημασία και τον επίκαιρο χαρακτήρα του θέματος. Χαρακτηριστικά θα αναφέρω ως παράδειγμα την λυπηρή κατάσταση που επικρατεί σε χώρες όπου το ιατρικό προσωπικό καλείται να επιλέξει ποιοι θα ζήσουν και ποιοι όχι.

Καταλήγοντας λοιπόν· μια μικρή ενασχόληση των επόμενων μαθητών που θα κάτσουν στα θρανία, που τώρα εμείς βρισκόμαστε, με τον κλάδο της Βιοηθικής κάθε άλλο παρά χάσιμο χρόνου θα μπορούσε να χαρακτηριστεί. Και σίγουρα, εάν κάποιος ψάξει στο τελευταίο κεφάλαιο του σχολικού εγχειριδίου της βιολογίας Γ Λυκείου (Β Τεύχος) θα βρει ένα κεφάλαιο με το όνομα "Βιοηθική: Πλεονεκτήματα και μειονεκτήματα - ηθικά και κοινωνικά διλήμματα της Γενετικής Μηχανικής" το οποίο βέβαια όπως γίνεται αντιληπτό συγκαταλέγετε στην μαύρη λίστα των "Εκτός Ύλης" κεφαλαίων. Σαφώς, το να προστεθεί στην ύλη είναι μια ενέργεια με μικρές πιθανότητες πραγμάτωσης. Εξάλλου πολλές ενδιαφέρουσες γνώσεις βρίσκονται στα "Εκτός Ύλης" κεφάλαια. Όμως σε ένα εκπαιδευτικό σύστημα που το Λύκειο υποτίθεται ότι αποτελεί γενική εκπαίδευση, η ενημέρωση των μελλοντικών πολιτών για ζητήματα που θα βλέπουν στην κορυφή της πυραμίδας των παγκόσμιων ζητημάτων είναι εάν όχι απαραίτητη, τουλάχιστον, υψίστης σημασίας.

*Ο Ευθύμιος Ραφαήλ Αγγελής είναι μαθητής της Β' Λυκείου και συντονιστής της Ομάδας των Νέων ΦΙΛΩΝ της ΦΥΣΗΣ

Πηγή: AlfaVita [ΕΔΩ]